Το Κέντρο Διαφυλάξεως Αγιορειτικής Κληρονομιάς (Κε.Δ.Α.Κ.) είναι Ν.Π.Δ.Δ. που ιδρύθηκε με το Νόμο 1198/1981, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η αποκλειστική του αρμοδιότητα είναι η έγκριση και η εκτέλεση έργων στο Άγιον Όρος.
Μετά την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα το Άγιον Όρος γνώρισε μία μακρά περίοδο με έλλειψη μέσων, πόρων και ανθρώπινου δυναμικού με συνέπεια τα κτήρια και οι υποδομές να υποστούν σημαντικές φθορές και να καταστούν σε μεγάλο βαθμό μη λειτουργικά.
Η πρόοδος που επήλθε κατά την δεκαετία του 1970 συνοδεύτηκε από την ανάγκη οργάνωσης και κεντρικής διαχείρισης των επεμβάσεων στα Ιερά Καθιδρύματα και εν γένει στην Αθωνική χερσόνησο. Στη ανάγκη αυτή η Πολιτεία ανταποκρίθηκε με την ίδρυση του Κε.Δ.Α.Κ..
Στο Κε.Δ.Α.Κ. έχουν εκχωρηθεί αρμοδιότητες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στην αγιορειτική χερσόνησο.
Λειτουργώντας στο πλαίσιο των διεθνών συμβάσεων για την προστασία των ιστορικών τόπων και μνημείων και ταυτόχρονα λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα του Αγίου Όρους ως ζωντανού μνημείου έθεσε ένα πλαίσιο αρχών και δράσεων σύμφωνα με τις οποίες εγκρίνονται και εκτελούνται τα έργα στη χερσόνησο του Άθω.
Στόχος παραμένει ένα υψηλού βαθμού ποιοτικό έργο στην υπηρεσία του ανθρώπου, με σεβασμό στην παράδοση και στους θεσμούς και με συνεκτίμηση της ιστορίας του αντικειμένου, της αισθητικής και μνημειακής του αξίας και της λειτουργικής αναγκαιότητας.
Το αποτέλεσμα του συγκερασμού αυτού είναι ορατό στον επισκέπτη του Αγίου Όρους. Από τη μία παραμένει αναλλοίωτος ο ιστορικός χαρακτήρας των αθωνικών κτηρίων, καθώς διατηρούνται όλα εκείνα τα στοιχεία που τα διακρίνουν και τους προσδίδουν ιστορική και αρχιτεκτονική αξία.
Από την άλλη, στο εσωτερικό των κτηρίων ενσωματώνονται τεχνολογίες και ευκολίες απαραίτητες σήμερα τόσο για τους εγκαταβιούντες μοναχούς όσο και για τους προσκυνητές.
Επιπλέον, η χρήση των συνεχώς βελτιούμενων τεχνικών επιτυγχάνει την μέγιστη δυνατή διατήρηση του αποτελέσματος της κάθε επέμβασης και καθιστά το κάθε έργο τεχνικά αυτάρκες για πολλές δεκαετίες. Με τον τρόπο αυτόν μεγιστοποιείται η απόδοση της οικονομικής επένδυσης που κάνουν οι Ιερές Μονές σε κάθε έργο τους.
Παράλληλα, μεγάλο βάρος δίνεται και στη βελτίωση, τη συμπλήρωση ή τη δημιουργία νέων υποδομών. Στο Άγιον Όρος ζουν και εργάζονται σήμερα άνω των δύο χιλιάδων ανθρώπων, ενώ καθημερινά το επισκέπτονται εκατοντάδες προσκυνητές.
Η βιώσιμη και ασφαλής παρουσία τους προϋποθέτει μεγάλης κλίμακας έργα υποδομής (μεταφορές, ενέργεια, προστασία εδαφών, διαχείριση αποβλήτων κ.λ.π.).
Πρόκληση για τους μελετητές και τους κατασκευαστές των έργων αυτών είναι η εύρεση της χρυσής τομής ανάμεσα στη λειτουργικότητα και την ενσωμάτωση στο ιδιαίτερο περιβάλλον και τις συνθήκες του Αγίου Όρους.
Πολύ συχνά, έργα «αόρατα» στα μάτια του πλήθους των επισκεπτών του Αγίου Όρους παίζουν καίριο ρόλο στην ασφάλεια και στις συνθήκες που αυτοί απολαμβάνουν κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους.
Οι πιστώσεις του Κε.Δ.Α.Κ. προέρχονται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από συγχρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εν κατακλείδι, στα περισσότερα από τριάντα πέντε χρόνια λειτουργίας του φορέα έχουν εγκριθεί και υλοποιηθεί περίπου δύο χιλιάδες μικρά και μεγάλα έργα κάθε είδους (αναστηλώσεις, συντηρήσεις, οικοδομήσεις, υποδομές, ενεργειακά κ.α.). Με την πολύτιμη πείρα που έχει αποκτήσει και τη συνεχή ενίσχυσή του με προσωπικό, το Κέντρο Διαφυλάξεως Αγιορειτικής Κληρονομιάς αποτελεί την εγγύηση ότι τα έργα στην Αθωνική χερσόνησο εκτελούνται με υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές και με σεβασμό προς τις ιδιαίτερες συνθήκες του Αγίου Όρους.
Κατεβάστε εδω το ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ του Κε.Δ.Α.Κ.
