Κληροδότημα

Το κτίριο του Κε.Δ.Α.Κ. γνωστό ως οικία Παπακωνσταντίνου, χαρακτηρισμένο «ως έργο τέχνης που παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και μορφολογικό ενδιαφέρον» (ΦΕΚ 567 17-9-1992), έχει μακρά ιστορία. Χτισμένο το 1908 σε οικόπεδο εμβαδού 662 τ.μ., στην όψιμη περίοδο του εκλεκτικισμού, περιήλθε στην κυριότητα του ΚεΔΑΚ το 1984 έπειτα από δωρεά, εν ζωή, της Φωτεινής χήρας Νικολάου Χριστοδούλου. Αποτελούσε κληρονομιά και διαθήκη του ανιψιού της δωρήτριας, Κωνσταντίνου Παπακωνσταντίνου, ο οποίος ως φίλος του Αγίου Ορους είχε εκφράσει την επιθυμία να στηρίξει το νεοσύστατο τότε Κε.Δ.Α.Κ. Ο ίδιος το κληρονόμησε από τη μητέρα του Σμαρώ, χήρα Αστέριου Παπακωνσταντίνου, η οποία αγόρασε το ακίνητο το 1915 από τον Αχμέτ Νεδίν Βέη, που φέρεται ως ο πρώτος ιδιοκτήτης της οικίας. Σήμερα, κρυμμένο ανάμεσα σε πολυκατοικίες, αποτελεί ένα από τα ελάχιστα δείγματα μιας περιοχής και μιας εποχής, όταν λίγο πριν από το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας οι εύπορες μεσοαστικές οικογένειες έκτιζαν μεγάλες κατοικίες για μόνιμη εγκατάσταση ή παραθέριση αναμορφώνοντας την έως τότε αγροτική όψη της ανατολικής Θεσσαλονίκης.

Το διατηρητέο, αποκαταστάθηκε την περίοδο 1996-1997 υπό την επίβλεψη του ΚεΔΑΚ, ωστόσο η μη συνεχόμενη χρήση του, η περιστασιακή και αποσπασματική συντήρησή του είχαν ως αποτέλεσμα να προκληθούν φθορές, κάποιες από τις οποίες οφείλονται στην εισερχόμενη υγρασία από τη στέγη. Μετά από  νέα μελέτη το 2020, η οποία εγκρίθηκε από τις υπηρεσίες Νεοτέρων Μνημείων και Αρχιτεκτονικής του δήμου, οι φθορές αντιμετωπίστηκαν άμεσα και το  κτίριο είναι και πάλι  ανοιχτό για το  κοινό.

Μετά τα εγκαίνια του ανακαινισμένου κτιρίου  που πραγματοποιήθηκαν την  Παρασκευή 27 Μαΐου 2022, από την Α.Θ.Π.  Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, στον όροφο του κτιρίου θα στεγάζεται τμήμα του αρχείου και της υλικοτεχνικής υποδομής του Κε.Δ.Α.Κ, ενώ και σε συνέχεια του  σύμφωνου συνεργασίας  που υπογράφηκε μεταξύ του υφυπουργείου Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης), του Κε.Δ.Α.Κ. και του σωματείου «Βυζαντινή Οικουμένη»  αυτή  θα στεγάζετε στο ισόγειο του κτιριου. Ενώ το υπόγειο έχει παραχωρηθεί στο Λαογραφικό Μουσείο Μακεδονίας Θράκης.